Türkiye'de şehirlerin başta deprem olmak üzere sel ve kuraklık gibi afetlere daha hazırlıklı hale getirilmesi için oluşturulan Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli'nin 3. toplantısı İstanbul'da yapıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum koordinasyonunda yapılan toplantıya Kentsel ve Kırsal Altyapı Kurulu Üyesi olarak seçilen Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak da katıldı. Bilim insanlarının saha incelemeleri ve sürece ilişkin raporlarının masaya yatırılarak bir dizi kararın alındığı toplantının ardından, varılan sonuçlar ve uygulamalar 26 maddede özetlenerek kamuoyuyla paylaşıldı. Toplantıyla ilgili bilgi veren Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un başkanlığında Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleştirilen 3. Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Değerlendirme Toplantısında, Türkiye'de afet risk yönetimine ilişkin çalışmaları yürüten; inşaat mühendisi, jeolog, şehir planlamacısı, sosyolog, mimar, kentsel dönüşüm, atık yönetimi, iklim bilim ve iletişim uzmanları ile bir araya geldik. Bakanımız Sayın Murat Kurum’un başkanlığında yapılan toplantılarda, bütünleşik afet yönetimi yaklaşımıyla; tüm olası risklere kalkan olabilmek, hızlı çözümler üretebilmek, şehirlerimizi dirençli hâle getirmek için tarihî adımlar atılıyor. Biz de Ege Üniversitesi olarak yetkin bilim insanı kaynağı ve köklü akademik birimleriyle sürece bilimsel katkı sunuyoruz. Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli içerisinde Kentsel ve Kırsal Altyapı Kurulu Üyesi olarak yer aldığımız, şehirlerimizin ihyası ve inşası için üniversitemizde oluşturduğumuz komisyonumuzla bilimin ışığında var gücümüzle çalışıyoruz. Araştırma Üniversitemizde farklı disiplinlerden bilim insanlarının yer aldığı komisyonumuzun çalışmalarını sunduk. Toplantı sonrası depremden etkilenen bölgenin yeniden inşa sürecinde uygulanacak politikalar ile dirençli şehirlerin oluşturulması, afet risk yönetimi ile ilgili önemli karalar alınarak kamuoyuyla paylaşıldı. Alınan tüm kararların ülkemize hayırlı olmasını diliyorum” dedi. EÜ’nün ‘Bütünleşik Risk Kalkanı Politika Önerileri’ sunumunu yaptı Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde oluşturulan"Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli” kapsamında İller Bankası Genel Müdürlüğü'nde yapılan toplantıya Ege Üniversitesi Ulusal Risk Kalkanı Çalışma Komisyonu üyeleri ile birlikte katıldı.
Program kapsamında komisyon tarafından hazırlanan "Bütünleşik Risk Kalkanı Politika Önerileri" sunumunu yaptı. Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, Ankara programı kapsamında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Millet Kütüphanesi’nde, Sanayi Bakanı Mustafa Varank'ın teşrifleriyle gerçekleştirilen, teknoloji ekosistemindeki teknolojik bilgi ve tecrübelerin üniversite öğrencilerine ulaştırılmasını hedefleyen “Sektör Kampüste” programı tanıtım ve imza törenine de katıldı. İstanbul'da yapılan toplantıda açıklanan kararlar şu şekilde;
* Afet riski yüksek bölgelerde geçici barınma alanlarına dair altyapı kurulacak.
* Erken uyarı gözlem istasyonları 81 ilde kurulacak.
*Tüm millet bahçeleri afet toplanma alanı ve geçici barınma bölgesi konseptlerine uygun hale getirilecek.
* Ortaöğretim, lisans ve lisansüstü eğitim statülerinde ‘Afet Bilgisi Dersleri’ yaygınlaştırılacak.
* Afet anında kesintisiz İletişim için tüm sabit ve mobil baz istasyonları için verimlilik çalışması yapılacak.
* Türkiye’deki diri fay haritası ve diğer afet türlerine dair risk haritalarının güncellemeleri bilim insanlarıyla tamamlanacak.
* Mikro bölgeleme etütleri tüm inşa faaliyetlerine yayılacak.
* Dere yataklarının yapılaşmaya açılmaması konusunda gerekli tüm yaptırımlar uygulanacak.
* Riskli bölgelerde imara kapatılacak yerler belirlenecek, kat yükseklikleri sınırlandırılacak. Radye temel kullanımı gerekirse zorunlu hale gelecek.
* Binlerce mimar, mühendis ve şehir plancısı istihdam edilecek.
* Dere yataklarında veya heyelan ve taşkın riski bulunan yerlerdeki binaların tespitleri tamamlanarak, uygun alanlar için kamulaştırma ve taşıma planlamaları hızlandırılacak.
* Ani oluşan taşkınların denize iletilmesini sağlayan su hatları ve tünelleri ülke sathında yaygınlaştırılacak.
* Türkiye’deki tüm binalar araçlar gibi periyodik muayenelere tabi olacak. Düzenli olarak denetim yapılacak.
* Projeye dair herhangi bir kusur, değişiklik var mı, yok mu, düzenli olarak incelenmesi de sağlanacak.
* Hastane, okul, sağlık ocağı, kaymakamlık binaları gibi vatandaşlara hizmet veren kamu binaları riskli bölgelerden kaldırılacak.
* Uygulamalar şehrin var olan kültürüne, sanatına, doğal ve tarihi dokusuna, sosyolojisine, demografik yapısına uygun tasarlanacak.
* Tüm kamu binalarının ve vatandaşların toplu halde bulunduğu alanların afetlere karşı dayanıklılık testleri tamamlanacak.
* Özel ve nitelikli yapılarda; çok katlı ve özel mimari yapılar, otel ve AVM’ler 20 kat üstü yapılar, termik santraller, büyük barajlar için ‘Yapı İzleme Sistemleri’ kurulacak.
* Türkiye Bina Envanteri hazırlanacak. Bu binaların risk durumlarının tespiti tamamlanacak.
* Afet sonrasında oluşan zarar ve hasar tespitine dair dijital veri havuzu oluşturulacak; devletin tüm birimleri ile entegrasyonu sağlanacak.
* Binalara yaklaşacak ve içinde gezebilecek kabiliyette insansız hava ve kara araçları geliştirilecek.
* Tüm inşa süreçlerinde; çerçeveli perdeli ve panel sistemleri, hafif beton ve çelik lif katkılı betonlar, kauçuk ve çelik sismik izolatör uygulamaları yaygınlaştırılacak.
* Yapı Sağlığı İzleme Sistemleri hayata geçirilecek.
* Güneş enerjisi kullanan, kendi suyunu tutan, biriktiren ve biriken suyu peyzaj alanlarında kullanan yeşil bina modeli yaygınlaştırılacak. Yapılaşmada enerji verimli, iklim duyarlı, sıfır atık uyumlu ve ekolojik özellikli malzemelerin kullanımı yaygınlaştırılacak.
* Kentsel dönüşümde riskli yapı stokunun miktarına göre yeni bir program oluşturacak, her şehre özel ayrı bir finansman modeli geliştirilecek.
* Afet merkezli yeni bir finansal yapılanma ve yeni teşvik sistemleri hayata geçirilecek.
* Yapılacak tüm çalışmalarda; mesleki mesuliyet sigortası ve yetkin mühendislik uygulamaları zorunlu hale getirilerek; yapı denetime ek olarak zemin denetim uygulamaları mevzuata bağlanacak.
* TÜBİTAK ile birlikte ‘Güvenli Türkiye Ar-Ge Enstitüleri’ kurulacak.