Yoğun katılımın olduğu genel kurulda Divan Başkanlığını Melih İşliel yaptı. Divan Kâtipleri ise Ozan Kartal ve Aydın Şensal oldu. Ege İhracatçı Birlikleri’nde yapılan EZZİB olağan seçimli Genel Kurul Toplantısı’nda altı yıldır EZZİB Başkanlığı görevini sürdüren Davut Er, 2022-26 dönemi için seçilerek güven tazeledi.
Yasak ve kısıtlamalar, Türk zeytin ve zeytinyağı sektörüne çok büyük zarar vermekte
5 kg’ın üzerindeki ambalajlarda zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamaya değinen Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er sözlerini şöyle sürdürdü:
“27 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan, “Bazı Tarım Ürünlerinin İhracatına İlişkin Tebliğ” ile Tarım ve Orman Bakanlığı, aralarında zeytin ve zeytinyağın da yer aldığı bazı ürünlerin ihracatında gerektiğinde dönemsel düzenlemeler yapmaya yetkili kılınmış ve 26 Şubat 2022 tarihli Tarım ve Orman Bakanlığımızın talimatlarıyla, 2021 yılında getirilen dökme zeytinyağı yasağının üzerinden henüz 1 yıl dahi geçmeden, Ambalaj miktarı 5 Kg'ı Geçen Dökme Zeytinyağı ürünlerinin ihracatının kısıtlanmasına karar verilmişti.”
Davut Er, “Daha önce de birçok kez dile getirmiş olduğumuz üzere bu tarz yasak ve kısıtlamalar, Türk zeytin ve zeytinyağı sektöründe uzun vadede ihracat pazarlarının kaybına neden olmakta ve üreticisinden-ihracatçısına bütün sektöre çok büyük zarar vermekte. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği olarak getirilen yasağı son derece yanlış buluyoruz. Bir an önce bu yanlıştan dönülmesini talep etmek üzere geçen haftalarda Tarım ve Orman Bakanımıza da bir ziyaret gerçekleştirdik. Güncel sektörel verilere baktığımıza zaten böyle bir yasağa ihtiyaç duyulmayacağı da açıkça görülmekte. Zeytinyağı bitkisel yağlara ikame edilebilecek bir yağ değil.” dedi.
2021-22 sezonunun ilk 6 ayını geride kaldı: 94 milyon dolarlık sofralık zeytin ihraç edildi
Davut Er, “Sofralık zeytin ihracatında 2021-22 sezonunun ilk 6 ayını geride bıraktık. Bu dönemde 60 bin ton sofralık zeytin ihraç ederek, yaklaşık 94 milyon dolar döviz geliri elde ettik. 2020/21 sezonunun ilk 6 ayı ile mukayese ettiğimizde miktar bazında yüzde 32 tutar bazında ise yüzde 17 artış kaydetmiş bulunuyoruz. Bu dönemde toplam 42 bin ton siyah zeytin, 18 bin ton yeşil zeytin ihraç ettik. Siyah zeytin ihracatının döviz karşılığı 66 milyon dolar olurken, yeşil zeytinden elde edilen döviz tutarı ise 28 milyon dolar olarak gerçekleşti. Siyah zeytin ihracatımızda Almanya, yeşil zeytinde ise Irak en çok ihracat yaptığımız ülkeler arasında zirvede yer alıyor. Almanya ve Irak’ı Romanya, ABD ve Bulgaristan takip etmekteler.” dedi.
Zeytinyağı ihracatı yüzde 81 arttı
Er, 1 Kasım 2021 tarihinde başlayan zeytinyağı ihraç sezonunun ilk 5 ayında 30 bin ton ürün karşılığı 99 milyon dolar döviz geliri elde ettiklerini geçtiğimiz sezonun ilk 5 ayı ile mukayese ettiğimizde miktar bazında yüzde 50, tutar bazında ise yüzde 81 artış kaydedildiğini açıklayarak, “Birim fiyatımız ise 2,71 dolardan, 3,28 dolara yüzde 21 yükselmiş durumda. Şubat ayı sonunda getirilen ihracat kısıtlamasına rağmen, bu artışta katkısı olan tüm üyelerimizi canı gönülden kutlar ve sektörümüze verdikleri katkılardan dolayı teşekkür ederim.” diye konuştu.
EZZİB olarak ana hedefimiz kutulu ihracatı artırmak
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi verilerine göre; 2021/22 sezonuna 48 bin ton stok ve 235 bin tonluk tahmini rekolteyle girildiğini açıklayan Davut Er, Türkiye'nin yıllık zeytinyağı tüketiminin 150 bin ton civarında olduğunu söyledi.
“Zeytinyağı fiyatlarıyla bitkisel yağ fiyatları aynı seviyeye gelse bile, kısa vadede büyük tüketim artışı olmayacağını düşünüyoruz. Zeytinyağı diğer bitkisel yağların ikamesi bir ürün değil. Ülkemizde üretilen zeytinyağının tamamının iç piyasada tüketilmesi mümkün değil. Bu şartlarda ihraç edilebilecek 130-140 bin ton civarı zeytinyağımız olduğunu görüyoruz. Son 5 sezon ortalama zeytinyağı ihracatımız ise 50 bin ton düzeylerinde. Bu rakamlara baktığımızda, elimizdeki zeytinyağı miktarının hem iç tüketime hem ihracata fazlasıyla yeteceği açıkça görülmekte. EZZİB olarak ana hedefimiz kutulu ihracatı artırmak olmakla birlikte her firmamız ithalatçılardan gelebilecek farklı talepleri karşılamak durumunda.”
Dünyada dökme zeytinyağına ihracat yasağı getiren başka bir ülke yok
Er, “Bugün dünya zeytinyağı üretiminin yüzde 55’ini tek başına gerçekleştiren İspanya uzun yıllar zeytinyağını dökme olarak İtalya’ya ihraç etmiştir. Sonraki yıllarda İtalyan markalarını satın alarak markalı ihracatta önemli bir konuma gelmiştir. Halen, İspanya’nın toplam zeytinyağı ihracatının yüzde 60’ını dökme zeytinyağı oluşturmaktadır. Tüm bu nedenlerden dolayı dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının devamını istiyoruz. Dünya genelinde zeytinyağı üretici ülkeler arasında dökme zeytinyağına ihracat yasağı getiren başka bir ülke yok.” dedi.
Davut Er, “Dört yıldır görevdeyiz. Bu süreçte sektörümüzün konu ve sorunlarını ilgili makamlara, özellikle Tarım ve Orman Bakanlığı’na, Ticaret Bakanlığı’na ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne aktararak çözüm üretmeye çalıştık. Zeytin ve zeytinyağı sektörünün sorunları hakkında bilgi edinmek ve fikir alışverişinde bulunmak amacıyla Birliğimiz üyeleri ve üretim bölgelerimizde tüm sektör paydaşlarımız ile bir araya gelerek gerçekleştirdiğimiz ortak akıl toplantılarına da geçici bir süre ara verdik. Umuyoruz ki ilerleyen dönemde bu toplantılara kaldığımız yerden devam edeceğiz.” diye konuştu.
Er, ilkini pandemi öncesince 2019’da gerçekleştirdikleri sektörel çalıştayın ikincisini, 2021 Aralık ayında İzmir’de, “Sürdürülebilir Tarım ve İklim Değişikliği” temasıyla gerçekleştirdiklerini vurguladı.
“Alanında uzman akademisyenler ile kamu ve özel sektör temsilcilerinin konuşmacı olarak yer aldığı, tüm üyelerimizin davetli olduğu etkinliğimizi bu sene ve önümüzdeki senelerde de, farklı konu başlıklarıyla gerçekleştirmeye devam edeceğiz. EZZİB olarak, üyelerimizin ürünlerini yurt dışı pazarlarda tanıtmaları, ihraç pazarlarını genişletmeleri ve yeni alıcılar bulabilmeleri adına önemli bir fırsat olarak değerlendirdiğimiz, sektörün önde gelen zeytinyağı yarışmalarına katılmak isteyen üyelerimizin numune nakliyeleri, pandemi şartlarına rağmen geçmiş olduğumuz senelerde olduğu gibi yine Birliğimiz desteği ile gerçekleştirmeye devam ediyoruz.”
90 milyon olan zeytin ağacı varlığımız 190 milyona çıktı
Davut Er, “Zorlu bir dönemden geçiyoruz, sektör olarak bir yandan ihracat kısıtlamalarıyla mücadele ederken, diğer yandan da pandemiyle birlikte başlayan sorunlarımızın en önemlilerinden biri olan ve dünya genelinde yaşanan konteyner sıkıntısı ve navlun fiyatlarındaki artışlar hepimizin malumu. Tüm bu olumsuzluklara rağmen ihracatımızdaki artış bizlere sektörümüzün geleceğine daha umutla bakmamızı sağlıyor. Olumlu olan diğer bir faktör, Türkiye 2002 sonrasında zeytincilik sektörüne büyük yatırım yaptı. Devlet destekleriyle 90 milyon olan zeytin ağacı varlığımız 190 milyona çıktı. Bu ağaçlar önümüzdeki yıllarda, iklim şartları elverdiği takdirde inşallah verimli bir şekilde ürün verecek.” dedi.
Tarım Bakanlığı ihracatı kısıtlamaya değil, ağaç başına verimliliği artırmaya odaklanmalı
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hesaplamalarına göre Türkiye’nin 650 bin ton zeytinyağı, 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin üretebilecek potansiyele ulaşması söz konusu olabileceğinin altını çizen Er, bu rekoltenin yarısına bile ulaşıldığında bu ürünü değerlendirecek bir planın bugünden yapılıyor olması gerektiğinin taraftarı.
“Tarım Bakanlığının asıl odaklanması gereken nokta ihracatı kısıtlamak değil, ağaç başına verimliliği artırmak olmalıdır. Ben size bazı çarpıcı rakamlarla ağaç başına verimlilikteki durumumuzu aktarmak istiyorum.Yönetim Kurulumuz ile ihracatımızın artması, ihracatçılarımızın ve üreticilerimizin daha fazla kazanmaları için yoğun çaba harcıyoruz. Bu çerçevede, son dönemde özellikle dökme ve varilli ihracatta yaşanan sıkıntıların farkındayız. Bu konu ile ilgili olarak Ticaret, ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığımız ile yakın temas halindeyiz. İhracatımızın önünün açılabilmesini teminen görüşmelerimiz devam etmekte, ortak bir paydada buluşarak, tıpkı geçtiğimiz sene olduğu gibi kısa bir sürede bu sıkıntının da çözüleceğine inanıyoruz.”
ÜLKELER SOFRALIK ZEYTİN ZEYTİNYAĞI AĞAÇ SAYISI (MİLYON)*
(1000 TON) (1000 TON)
İSPANYA 462 1.403 330
TÜRKİYE 506 235 193
İTALYA 59 371 160
YUNANİSTAN 200 230 107
FAS 130 158 103
TUNUS 25 240 76
PORTEKİZ 21 120 69
MISIR 500 20 22
Davut Er kimdir?
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Davut ER, 1965 yılında Aydın’da dünyaya geldi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olan ER, İş hayatına 1988 yılında zeytin, zeytinyağı ve kuru incir ticareti yaparak başladı.
Aydın Ticaret Borsası’nda uzun yıllar Yönetim Kurulu Üyeliği yapan Davut ER, 1999-2001 yılları arasında Yönetim Kurulu Başkanlığı, 2004-2005 yılları arasında ise Meclis Başkanlığı görevlerini yürüttü.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu üyeliğine 2006 yılında seçilen Davut ER, 2014 Nisan ayında yapılan Genel Kurul Toplantısı sonrasında EZZİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı görevine seçildi. ER, 11 Mayıs 2016 tarihinde ise; Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçildi. 2017 yılı Şubat ayında kapanan Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi’nde de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. 19 Nisan 2018 tarihinde Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanlığı’na tekrar seçilmişti. Aynı zamanda Davut Er, 30 Haziran 2018 tarihinde yapılan Türkiye İhracatçılar Meclisi Olağan Genel Kurulu'nda TİM Yönetim Kurulu Üyesi seçildi. İngilizce biliyor, evli ve üç çocuk babası.
EGE ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI
EROĞLU YERLİ ÜR.GI.HY.TUR.İNŞ. SAR.NAK.İH.İT.SA.VE TİC.LTD.Ş. – DAVUT ER
EGE ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU LİSTESİ
EKER GIDA NAK.İNŞ.SAN.TİC.LTD. ŞTİ.- AYKUT EKER
GÜNKAR İNŞAAT GIDA TEKSTİL NAK. İTH. İHRACAT SAN. VE TİC. LİMİTED ŞİRKETİ-
M. KADRİ GÜNDEŞ
MARBIL YAG SAN.VE TIC. A.S.- LEVENT BİLGİNOĞULLARI
BALSARI YAĞ SAN.VE TİC.LTD.Ş. - RAHMİ BALSARI
SAVOLA GIDA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ- AYSUN ARAS
S.S.TARİŞ Z.VE Z.YAĞI T.SA.KO. BR.KISA ADI.TARİŞ ZEY.Z.YAĞ B.- S. GÜNGÖR ŞARMAN
UYGUN RAFİNE YAĞ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ- M. EMRE UYGUN
YENİÇAĞ GIDA SAN.VE TİC.A.Ş.- AYHAN BAKAN
ZER YAĞ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ- İSMAİL SELÇUK
ZEYKO TARIM GIDA SANAYİ İTHALAT İHRACAT PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ-
M. ŞAFİ TUNÇ
DENETİM KURULU LİSTESİ
MESNEVİ GIDA İNŞAAT HAY. TEKSTİL MOB. MATB. SAN. VE TİC. LTD ŞTİ.- YUSUF DEVİM
YUNUSLAR TARIM ÜR. GIDA İNŞAAT TUR. NAK. SAN. VE DIŞ TİC. LTD ŞTİ.- MEHMET EKİN FIRINCIOĞULLARI
CAN ZEYTİNLERİ GIDA TARIM KOM. İTH.İHR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.- ENVER CAN